Fot. Thirdman
Lasy, łąki, tereny wokół zbiorników wodnych, rzek, plaże, nawet parki krajobrazowe, zasypane są bezmyślnie porzuconymi odpadami komunalnymi, często wielkogabarytowymi. Można samodzielnie uzbierać worek śmieci i przenieść, czy przewieźć do kontenera na śmieci (znacie to na pewno z własnego doświadczenia) – ale skala zjawiska jest ogromna, jest to problem systemowy. Co człowiek, któremu zależy, może zrobić w tej sytuacji – by nie wpaść we frustrację i nie skończyć na rytualnym narzekaniu?
Dzikie wysypiska śmieci to nie tylko problem zakłócenia estetyki krajobrazu i naszego komfortu, ale przede wszystkim zagrożenie dla środowiska naturalnego. Możliwe szkodliwe efekty środowiskowe to skażenie gleby, wód gruntowych i powierzchniowych, śmierć dzikich zwierząt, obumieranie roślin. Jak podaje „Rzeczpospolita” https://www.rp.pl/…/302129894-Kto-ma-sprzatac-dzikie…, za nielegalne wysypiska odpowiadają często firmy odpowiedzialne za wywóz śmieci. Ostatecznie wszystko zaczyna się i kończy w wymiarze naszej wrażliwości, poczucia odpowiedzialności za miejsce, w którym żyjemy. Śmieci nielegalnie wyrzucają realni ludzie, którzy nie widzą w tym problemu i czują się bezkarni. Czy słusznie?
Polskie prawo przewiduje kary za śmiecenie. Art.154 par. 2 oraz art. 162 Kodeksu wykroczeń penalizują zanieczyszczanie gleby lub wody w lesie, wyrzucanie kamieni, śmieci, złomu, padliny lub innych nieczystości albo zaśmiecanie lasu w inny sposób. Zakopywanie, zatapianie, odprowadzanie odpadów do gruntu w lasach lub ich składowanie w inny sposób, podlega karze aresztu albo grzywny.
Pamiętać należy, że gospodarka odpadami komunalnymi to zadanie własne gminy (podstawa prawna: art. 7 Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach).
Fot. Ospan Ali
Co więc robić, kiedy odkryjesz nielegalne wysypisko? Masz wiele opcji:
1. Zrób zdjęcia zaśmieconego terenu, określ dokładnie lokalizację i złóż zgłoszenie osobiście we właściwym urzędzie gminy. Gdyby gmina odmówiła uprzątnięcia śmieci na swoich gruntach, sprawę można zgłosić wójtowi gminy lub regionalnemu dyrektorowi ochrony środowiska (https://www.gdos.gov.pl/regionalni-dyrektorzy-ochrony-srodowiska).
2. Zgłoś dzikie wysypisko na Krajowej mapie zagrożeń bezpieczeństwa: https://mapy.geoportal.gov.pl/iMapLite/KMZBPublic.html… (dodaj zgłoszenie – ikonka „+” w lewym dolnym rogu ekrany i wybierz kategorię „Dzikie wysypiska śmieci”)
3. Zgłoś nielegalne wysypisko na stronie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska http://www.gios.gov.pl/pl/zglos-interwencje-formularz, jak zachęca Ministerstwo Klimatu https://www.dziennikprawny.pl/pl/a/gdzie-zglosic-nielegalne-wysypisko-smieci
4. Złóż zgłoszenie on-line: https://localspot.pl/office
5. Skorzystaj z aplikacji Brudno Tu https://brudnotu.fundacjabos.pl
6. Złóż zgłoszenie na http://www.czystabydgoszcz.pl jeśli mieszkasz w Bydgoszczy
7. Zgłoś na http://www.kiedywywoz.pl/index.php?from=908 jeśli mieszkasz w Krakowie; aplikacja udostępnia funkcję informowania gminy o „odpadach niczyich”, określa ich lokalizację i umożliwia przesłanie odpowiedniego maila za zdjęciem na adres urzędu gminy. Mieszkańcy Krakowa mogą również skorzystać z innej możliwości https://mpo.krakow.pl/pl/mieszkancy/uslugi/dzikie_wysypiska
8. Mieszkańcy Gminy Mosina w poznańskiem mogą skorzystać z aplikacji EcoHarmonogram https://www.mosina.pl/komunikaty/eco-harmonogram
9. Mieszkańcy Gdańska mogą zaznaczyć miejsce nielegalnego wysypiska na Mapie Porządku Gdańska http://mapa.gdansk.gda.pl/MP/ lub zgłosić je poprzez Dyżurnego Inżyniera Miasta pod tel. 58 52 44 500
10. W Warszawie działa dla celów zgłoszeń nielegalnych wysypisk specjalna linia letefoniczna 19 115 i aplikacja mobilna https://warszawa19115.pl/o-aplikacji-mobilnej
11. Zawiadom o podejrzeniu popełnienia wykroczenia – z art. 154 par. 2 lub art. 162 Kodeksu wykroczeń, policję, Straż Miejską lub Straż Gminną.
Innym aspektem, który boleśnie bije po oczach co wrażliwszych użytkowników lasów, łąk, parków, plaż, terenów zielonych jest sam fakt gigantycznej ilości odpadów, które produkujemy jako społeczeństwo. Czy zasadnym jest spychanie całej odpowiedzialności wyłącznie na jednostkę, konsumenta, przeciętnego Kowalskiego? Problem ma wymiar systemowy. Nie istnieje w Polsce ani na świecie model gospodarowania odpadami, gdzie odpady nie-biodegradowalne w całości podlegają recyklingowi, gdzie sprawnie działa system wielorazowych opakowań zwrotnych. Bez tego można zapomnieć o przyszłości bez plastikowych plaż, wydm i lasów. Ale o tym aspekcie w kolejnym artykule.
Tymczasem, nie bądżmy obojętni. Mamy wpływ na przestrzeń wokół nas. Działaj. Zgłoś nielegalne wysypisko, podziel się tym artykułem ze znajomymi, zorganizuj lokalną akcję sprzątania przestrzeni wspólnej. Razem możemy więcej.
Fot. Thirdman
#zglosnielegalnewysypiskosmieci
Iwona Siemieniuk
Scenarzystka, wokalistka, aktorka, z pierwszego wykształcenia – prawniczka, autorka projektów @dobryoddech i @sustainablerecession. Wierzy, że indywidualna przemiana jednostki i najdrobniejsze nawet działanie dla dobra całości są drogą do uczynienia tej planety lepszym miejscem do życia. Wspiera ideę niekrzywdzenia ludzi, zwierząt i przyrody, szukając przestrzeni dla pokojowego współistnienia wszystkich istot. Daje swój głos tym, którzy go nie mają i wypatruje końca gospodarki opartej na wzroście. Na ścieżce osobistego rozwoju zasila ją mądrość dwóch kotów z greckiej wyspy Lesvos, Stavrosa i Androniki, oraz moc ostatniego w Europie lasu pierwotnego, Puszczy Białowieskiej, gdzie być może kiedyś zapuści korzenie.
FB @sustainablerecession
ponoć zwłaszcza w okresie świątecznego szaleństwa góry śmieci ,niechcianych prezentów ,opakowań plastikowych urastają do niebotycznych rozmiarów ,nie pędźmy więc bezmyślnie po kolejny gadżet który nijak nie ułatwi nam życia a zabawki pakujmy ze zdrowym podejściem minimalizmu
Wierzyc się nie chce ,że ludzie mogą być tak bezmyślni, sami sobie gotujemy okropny los ,zamieszkiwania góry śmieci zamiast pięknej zielonej planety, nie bądźmy obojętni ,uczmy dzieci sprzątać i dajmy im dobry przykład
śmieci rzeka ,temat rzeka …tylko nauka od wczesnego dzieciństwa jak dbać o naszą planetę ,przyniesie efekty ,taka inwestycja w przyszłe pokolenie szybko się nam zwróci , w postaci myślących młodych ludzi