Alergie to już problem cywilizacyjny. Układ odpornościowy człowieka coraz częściej się myli i reaguje panicznie na to, co nieszkodliwe. Zwięźle przedstawimy najczęstsze postacie alergii, sposoby ich unikania i zapobiegania.
Alergia pokarmowa
Uczulenie pokarmowe to reakcja alergiczna na produkty spożywcze podane doustnie, a dokładnie na pewne rodzaje białek w nich zawarte. Najczęściej występują już od wieku dziecięcego, część z nich potrafi samoistnie zniknąć. Nierzadko mają gwałtowny przebieg. Mogą się objawiać obrzękiem błon śluzowych, świądem, wysypką. W cięższych przypadkach może wystąpić wstrząs anafilaktyczny. Jedynym sposobem na uniknięcie objawów jest eliminacja alergenu z diety. Ważne przy tym jest ostrożne i uważne przygotowywanie posiłków tak, aby uniknąć przypadkowego skażenia innych po traw alergenami. Baczną uwagę należy też zwracać na opakowania produktów spożywczych. Alergeny pokarmowe muszą być wyraźnie oznaczone na etykiecie.
Uważać też powinniśmy na nowalijki i sezonowe owoce. Często dochodzi bowiem do uczuleń nie tyle na sam owoc, który spożywamy, lecz do reakcji krzyżowej. Polega ona na tym, że białka występujące w niektórych surowych owocach i warzywach są podobne w budowie do białek alergenu, na przykład pyłku traw. Organizm wówczas może się „pomylić” i zareagować alergicznie na ów owoc. Zwykle do tyczy to jabłek, gruszek, selera, orzechów i niektórych przypraw. Pojawiają się także coraz częściej uczulenia na chemikalia, którymi traktowane są owoce. Z tego względu należy uważać na wszelkie owoce tropikalne, które musiały przebyć do Polski długą drogę. Ich powierzchnia jest konserwowana środkami chemicznymi. Koniecznie należy je dokładnie umyć, a najlepiej od razu pozbyć się skórki.
Alergia wziewna
Jest to reakcja uczuleniowa w wyniku dostania się alergenu do dróg oddechowych. Najczęściej występuje
pod postacią uczulenia na pyłki roślinne, kurz oraz zarodniki grzybów. Objawia się głównie katarem, kaszlem, zaczerwieniem i świądem okolic oczu. W cięższych przypadkach może powodować
napady duszności. Bywa leczona objawowo, lecz jedynie odczulanie może przynieść trwałą ulgę. Unikanie alergenu w tej postaci uczulenia jest bardzo trudne, ponieważ cząsteczki alergenu są mikroskopijnej
wielkości i unoszą się w powietrzu. Przydatna dla uczulonych jest znajomość kalendarza pylenia roślin
na które są uczuleni, a także unikanie miejsc w których występują rośliny lub grzyby uczulające. Jeśli alergenem jest sierść bądź naskórek zwierząt, wówczas możemy jedynie starać się uważnie sprzątać po pupilach ale i to może nie przynieść pożądanych rezultatów. Nie zaleca się posiadania zwierząt alergikom.
Alergia kontaktowa i alergie skórne
Występuje po bezpośrednim kontakcie alergenu ze skórą. Tutaj alergenami zwykle są substancje chemiczne zawarte w produktach kosmetycznych, produktach przemysłowych lub domowej chemii. Substancje pochodzenia naturalnego uczulają dość rzadko, do wyjątków należy między innymi naturalny lateks. Silnym alergenem kontaktowym jest także nikiel występujący w wielu stopach metali. Do najczęstszych alergenów kontaktowych należą barwniki, konserwanty i dodatki zapachowe stosowane w kosmetykach. Osobną sprawą są reakcje fototoksyczne. Nasza skóra może zareagować alergicznie jeśli zetknie się z pewnymi substancjami, a potem zostanie wystawiona na światło słoneczne. To, co potocznie określamy uczuleniem na słońce przeważnie jest właśnie taką reakcją toksyczną. Alergia na leki. Występują stosunkowo rzadko, lecz mogą być bardzo groźne. Zwykle dotyczą antybiotyków, niesterydowych leków przeciwzapalnych, chemioterapeutyków, leków immunologicznych, leków ziołowych i preparatów na bazie nektaru. Najczęstsze objawy to wysypka i duszność po podaniu leku.
Alergia na jad owadów
Jest to jeden z najgwałtowniej prze- biegających rodzajów uczulenia. Zwykle dotyczy ukąszeń pszczół, os i szerszeni, rzadziej komarów. Ukąszeniu niestety często towarzyszy szok anafilaktyczny wymagający natychmiastowej pomocy lekarskiej. W łagodniejszych przypadkach ukąszeniu towarzyszy silny ból, duży obrzęk ukąszonej okolicy i zaczerwienienie. Osobom uczulonym na jad zaleca się noszenie zestawu do samodzielnego podania epinefryny. Owady stanowią problem również dla niealergików. Przenoszą bowiem liczne choroby. W Polsce powinniśmy zwrócić baczną uwagę na kleszcze, które są nosicielami wirusa zapalenia opon mózgowych i mózgu oraz bakterii powodujących boreliozę.
Zbadaj się – wiedza to najlepsza profilaktyka.
Każdemu, kto podejrzewa u siebie uczulenie zalecamy przeprowadzenie profesjonalnych testów alergicznych oraz wizytę u specjalisty alergologa.Wiedząc dokładnie jaki jest nasz alergen, będziemy mogli go unikać.
Duńskie podejście
Na zachodzie i północy Europy, szczególnie zaś w takich krajach jak Dania stawia się przede wszystkim na jawność i kontrolę składników produktów oraz na edukację obywateli. Duńczycy wiele lat temu powołali do życia stowarzyszenie Astma-Allergi Danmark, które zajmuje się kompleksowo problemami alergików, astmatyków i chorych na AZS. Organizacja bada składy produktów, przyznając własne certyfikaty, monitoruje wraz z naukowcami stężenie pyłków oraz prowadzi szeroko zakrojoną działalność edukacyjną (między innymi poprzez własny kwartalnik i bardzo bogatą stronę internetową).
Gdzie szukać wiedzy?
Informacje na temat różnych rodzajów alergii możemy spotkać w wielu miejscach, nie zawsze jednak będą one wiarygodne. Kierujmy się tym, kto jest źródłem informacji, a nie jak bardzo jest popularna. Polecamy książkę „Alergie” dr Danuty Myłek, alergolog z wieloletnim stażem i uznaniem , członka między innymi American College of Asthma, Allergy and Clinical Immunology i European Academy of Allergy and Clinical Immunology. Całą gamę praktycznych informacji można również znaleźć w naszym serwisie internetowym pod adresem hipoalergiczni.pl.
Źródła:
www.mayoclinic.org/diseases-conditions/allergies/
basics/definition/con-20034030
www.cdc.gov/healthcommunication/ToolsTemplates/
EntertainmentEd/Tips/Allergies.html
ec.europa.eu/enterprise/sectors/chemicals/files/legislation/
allergenic_subst_en.pdf
www.allergyuk.org/oral-allergy-syndrome/oral-allergy-
syndrome