
fot. pexels.com/ Karolina Grabowska
Łuszczenie się to naturalny element pracy skóry, ale z różnych przyczyn może zostać zaburzony, powodując nieprzyjemne objawy. Wśród najczęstszych jest niewłaściwa pielęgnacja ciała prowadząca do wysuszania jego powierzchni. Łuszczenie towarzyszy też wielu chorobom (nie tylko dermatologicznym).
Czym jest łuszczenie się skóry?
Łuszczenie stanowi jeden z etapów procesu tzw. keratynizacji, czyli odnowy komórkowej naskórka. Polega on na migracji keratynocytów (komórek znajdujących się w podstawnej warstwie) ku górze, aż do najbardziej zewnętrznego poziomu naskórka. W miarę wzrostu wygląd i spójność komórek ulega różnicowaniu. Keranocyty stają się płaskie i wiotkie, a cement, który wspólnie tworzą, nie jest już tak ścisły. Co więcej, docierając do warstwy rogowej, obumierają i ostatecznie samoistnie oddzielają się od skóry. W czasie wędrówki na miejsce każdego keranocytu powstaje nowy i również podlega takim przemianom. Cały cykl migracji 1 komórki trwa ok. 30 dni.
Łuszczenie jest procesem naturalnym, ale ze względu na różne uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne jego tempo i przebieg mogą zostać zaburzone. W efekcie nadmiernego łuszczenia się warstwa rogowa spiętrza się nieprawidłowo, a na powierzchni naskórka obserwuje się tzw. łuski. Z tego powodu łuszczenie się często bywa mylone z łuszczycą (o której więcej informacji jest na stronie https://www.cetaphil.pl/porady-pielegnacyjne/luszczyca-skory-jakie-sa-przyczyny-i-objawy-choroby-leczenie.html). Oba stany różnią się pod wieloma względami.
Niechorobowe przyczyny
Za najczęstszą z nich uważa się niewłaściwy poziom nawilżenia naskórka wynikający z przerwania warstwy hydrolipidowej skóry. Ubytki szczelności sprzyjają szybszej utracie wody, co wpływa na przyspieszenie cyklu migracji keranocytów. Powstanie suchości nasilają dodatkowo czynniki środowiskowe (promieniowanie UV, temperatura, zanieczyszczenie powietrza i detergenty).
Na nasilanie się łuszczenia mają też wpływ stosowane kosmetyki i zabiegi pielęgnacyjne. Nieodpowiednio dobrane do potrzeb cery wzmacniają spiętrzanie się warstwy rogowej. Są to jednak uwarunkowania, których efekty można odwrócić. Ważne, aby zmienić nawyki pielęgnacyjne skóry i wprowadzić do codziennej rutyny dermokosmetyki. Zawierają one substancje o właściwościach hydrofilowych, hydrofobowych i okluzyjnych. Korzystnie wpływają również na kondycję skóry z tendencją do łuszczenia się na tle genetycznym, czyli związanym z obecnością małej ilości gruczołów łojowych naturalnie nawilżających naskórek poprzez wydzielanie sebum.
Chorobowe przyczyny
Nadmierne łuszczenie się naskórka bywa również objawem towarzyszącym wielu różnorodnym chorobom dermatologicznym, endokrynologicznym, metabolicznym czy kardiologicznym. Zaburzeniom keratynizacji sprzyjają m.in. AZS, łupież Giberta, grzybice, łuszczyca, niedoczynność tarczycy, choroba Hashimoto, anemia, niedobory witamin i minerałów, cukrzyca typu II i miażdżyca. I choć leczenie przyczynowe stanowi najważniejszy element w odzyskaniu równowagi nawilżenia skóry w tym przypadku, istotne znaczenie ma też stosowanie dermokosmetyków, bo łagodzą one nieprzyjemne dolegliwości i wpływają na tempo łuszczenia się.
*Artykuł zewnętrzny.