Strzeż się formaldehydu

Formaldehyd, inaczej aldehyd mrówkowy,  to substancja chemiczna mająca właściwości bakteriobójcze. W dużym stężeniu jest silnie trująca, jednak w formie rozcieńczonej ma zastosowanie w przemyśle i znaleźć ją można w wielu przedmiotach, z jakimi stykamy się na co dzień.

Pod jakimi nazwami kryje się formaldehyd?

Formaldehyd występuje w składzie produktów pod następującymi nazwami:

• Formalin
• Methanal  Methyl aldehyde
• Methylene oxide
• Morbicidacid
• Oxymethylene

Niektóre konserwanty mogą powodować uwalnianie się formaldehydu, a są to:

• quaternium-15
• 2-bromo-2nitropropane-1,3-diol
• imidazolidinyl urea
• diazolidinyl urea

Gdzie możemy mieć kontakt z formaldehydem?

Żywica formaldehydowa zapewnia specyficzne właściwości materiałów. Jednocześnie, na materiałach tych pozostaje wolny formaldehyd. Tak więc, znaleźć go można:

• W materiałach nieulegających gnieceniu (non-iron)
• W materiałach nieelektryzujących się
• W materiałach odpornych na działanie chloru
• W materiałach odpornych na mole
• W nylonie
• W zamszu i irsze
• W kosmetykach, zwłaszcza w preparatach do utwardzania i nabłyszczania paznokci, antyperspirantach, fluidach do twarzy, płynach i olejkach do kąpieli, kremach, płynach do płukania jamy ustnej i dezodorantach
• W środkach do czyszczenia stosowanych w gospodarstwie domowym
• W produktach z papieru – poprawia odporność na wodę, tłuszcz, zagniecenia
• W materiałach budowlanych – klej mocznikowo-formaldehydowy lub spoiwo, stosowany jest w produktach takich jak płyta wiórowa, sklejka i MDF
• W produktach medycznych takich jak preparaty do usuwania kurzajek, kremy lecznicze, gips, środki do dezynfekcji korzenia zęba w leczeniu kanałowym
• W farbach
• W płynach do balsamowania zwłok i konserwantach do próbek laboratoryjnych

Formaldehyd uwalnia się wraz z dymem podczas palenia drewna, węgla, papierosów, naturalnych gazów oraz nafty.

Reakcje alergiczne na formaldehyd

Reakcje alergiczne na formaldehyd mogą ujawnić się zarówno w kilka minut od momentu kontaktu z alergenem, jak też po kilku latach narażenia na kontakt z nim. Ekspozycja na formaldehyd w postaci gazu powoduje pieczenie oczu, nosa, gardła, pokrzywkę, uczucie ucisku w klatce piersiowej oraz świszczący oddech, zmęczenie i bóle głowy. Symptomy te mogą być powodem zarówno działania drażniącego formaldehydu, jak i alergennego.

Częste lub przedłużone narażenie na tę substancję, może spowodować nadwrażliwość, co z kolei prowadzi do alergicznego kontaktowego zapalenia skóry. Stąd warto unikać noszenia odzieży podejrzanej o zawartość formaldehydu. Reakcje skórne występują w miejscu, gdzie skóra najczęściej ociera się o tkaninę, a więc na wewnętrznych stronach ud, pachach, pachwinach oraz pod kolanami. Czynnikiem uwalniającym formaldehyd z żywicy formaldehydowej może być pot i tłuszcz znajdujący się na ludzkiej skórze.

Alergiczne zapalenie skóry wywołane alergią na aldehyd leczy się podobnie jak w przypadku stanu zapalnego spowodowanego innymi alergenami – kortykosteroidami działającymi miejscowo, emolientami.

Uniknąć zagrożenia

Formaldehyd znajduje się w powietrzu zarówno na zewnątrz budynków, jak i w środku, zwykle w stężeniu mniejszym niż 0,03 ppm (a więc na 0,03 cząsteczki formaldehydu przypada 1 milion cząsteczek roztworu, w którym się on znajduje). Dla większości ludzi takie stężenie nie stanowi żadnego zagrożenia. Jednakże należy zachować szczególną ostrożność, ponieważ ta substancja znajduje się w wielu przedmiotach, z którymi mamy na co dzień styczność. Czy istnieją więc sposoby na uniknięcie zagrożenia? Wystarczy przestrzegać kilku wskazówek:

• Noszenie odzieży ze 100% bawełny, jedwabiu, poliestru lub akrylu. Włókna te zwykle zawierają mniej formaldehydu i przeważnie są dobrze tolerowane przez osoby wrażliwe.
• Przed użyciem nowej odzieży lub pościeli należy ją kilkakrotnie wyprać w pralce.
• Meble wyprodukowane z płyty pilśniowej kupować tylko wtedy, jeśli są laminowane.
• Jeśli istnieje prawdopodobieństwo, że osoba uczulona na formaldehyd będzie miała styczność z tą substancją w pracy, należy sprawdzić skład materiałów, z którymi osoba ta będzie miała kontakt w Karcie charakterystyki, tak by w razie konieczności móc założyć odzież ochronną.

Pacjenci, których dotyka alergia na formaldehyd, nie są w stanie uniknąć go całkowicie, tak powszechną jest on substancją. Mogą jedynie próbować usunąć go ze swojego środowiska, jak również prosić o konieczne zmiany w miejscu pracy.

„Strzeż się formaldehydu” Źródła