Jednym z wiodących wydarzeń Targów naturaFOOD i beECO w Łodzi jest debata naukowa organizowana przez redakcję czasopisma HIPOALERGICZNI pt. FORUM ALERGII. W tym roku miała miejsce już ósma edycja tej dyskusji, a zaproszeni przez redakcję Goście, to eksperci, którzy współpracują z redakcją już od wielu lat.

Oto pytania, które przygotowała redakcja HIPOALERGICZNI dla zaproszonych ekspertów, by zadać je podczas ósmego FORUM ALERGII w dniu 28 października 2023 na scenie targów:

1. Czy stres ma realny wpływ na naszą odporność?
2. Jakie skutki może powodować chroniczny stres lub strach o 
przyszłość?
3. Jakie konkretne choroby mogą być zapoczątkowane przez 
nieustanne odczuwanie lęku?
4. Jaki jest związek pomiędzy stresem i chorobami układu krążenia?
5. Co wspólnego ma stres i tycie?
6. Jaki jest związek pomiędzy stresem a gospodarką tłuszczową i 
miażdżycą?
7. Czy wysoki cholesterol jest przyczyną choroby wieńcowej? Przegląd badań.
8. Co należy spożywać lub robić, by zredukować negatywne skutki 
stresu?

Wnioski płynące z przeprowadzonej dyskusji, która trwała blisko 3 godziny, są następujące:

Stres ma udokumentowane działanie destrukcyjne na nasze zdrowie i poprzez wpływ na naszą gospodarkę hormonalną, a następnie energetyczną negatywnie oddziałuje na nasz układ odpornościowy – osłabiając go. Szybciej zapadniemy na infekcje, jeśli jesteśmy pod wpływem stresu, presji, jesteśmy zmęczeni, niewyspani, od dawna nie odpoczywamy. Nasz organizm potrzebuje tak samo relaksacji i rozładowywania stresu, jak tlenu czy wody.

Zbyt długo utrzymujący się wysoki poziom kortyzolu (hormonu stresu) zakłóca produkcję melatoniny, zaburzając tym samym nasz naturalny cykl snu. W sytuacji, gdy jesteśmy narażeni na ciągły stres (np. wynikający z niezbyt przyjemnej pracy lub z trudnej sytuacji rodzinnej, która nie tak od razu ulegnie poprawie), powinniśmy stosować metody obniżenia stresu poprzez spacery w lesie lub w innym naturalnym plenerze (góry, morze), zażywać kąpiele słoneczne, czytać książki, uprawiać jakąkolwiek formę sportu, która sprawia nam przyjemność, medytację lub modlitwę, jeśli to możliwe – detoks towarzyski, techniki uwalniania czynnika stresującego, terapie relaksacyjne lub psychosomatyczne. W przeciwnym razie nadmierny stres i długotrwale zakłócony cykl snu uniemożliwi regenerację i możemy „nabawić” się choroby.

W wyniku długotrwale utrzymującej się sytuacji stresowej możemy narazić się na:

• niszczenie struktur kolagenowych (bóle stawów, kręgosłupa, itd.)
• niedotlenienie i niedożywienie komórek ciała (w efekcie powstają stany zapalne)
• braki energetyczne (brakuje nam siły, gdyż mitochondria nie otrzymują energii)
• zaburzenia gospodarki mineralnej (wapnia, magnezu), co prowadzi do osteoporozy, osteopenii
• zaburzenia koncentracji i zakłócenia pamięci krótkiej
• zmiany metabolizmu: wzdęcia, zaparcia, biegunki, zajadanie stresu słodyczami, co prowadzi do otyłości brzusznej i uzależnienia od cukru, insulinooporności
• miażdżycowe zmiany w naczyniach, nadciśnienie tętnicze
• niealkoholowe stłuszczenie wątroby
• cukrzyca
• zaburzenia dejodynazy i produkcji tyrozyny, co zakłóca wydzielanie hormonów: serotoniny, dopaminy – odpowiedzialnych za dobry nastrój
• zakłócenie cyklu miesiączkowego, torbiele czynnościowe, spadek libido, niepłodność
• przedwczesne starzenie się organizmu, zaburzenia telomerazy, wzrost ekspresji genów – katabolizm białek
• zaburzenia snu i regeneracji mózgu
• depresja, nałogi

I wiele, wiele innych konsekwencji, które są następstwem bezpośrednim nadmiaru kortyzolu w organizmie, ale i następstwem powyższych zaburzeń lub ich kumulacji na przestrzeni dłuższego okresu trwania sytuacji stresowej.

W trosce o zdrowe serce powinniśmy zadbać nie tyle o obniżanie poziomu cholesterolu, który – jak pokazuje ponad setka badań – jest dla naszego zdrowia niezbędny, a nie szkodliwy, tylko o właściwą dietę bogatą w:

• antyoksydanty: witaminę C w dawce 1-3 g dziennie, Q10, polifenole, antocyjany, czyli warzywa, owoce, mięso – oczywiście: ekologiczne
• witaminy z grupy B, niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, zwłaszcza układu nerwowego:
• • B1 (tiamina)
: orzechy, pestki (dyni), nasiona lnu, konopi, fasola, jajka,
  • B2 (ryboflawina)
: orzechy, pestki (dyni), nasiona lnu, konopi, fasola, jajka, mleko sojowe, tofu, wątróbki,
  • B3 (niacyna, wit. PP)
: orzechy, pestki (dyni), nasiona lnu, konopi, fasola, jajka,
  • B5 (kwas pantotenowy): orzechy, pestki (dyni), nasiona lnu, konopi, jajka, drób,
  • B6 (pirydoksyna)
: orzechy, pestki (dyni), nasiona lnu, konopi, jajka, drób, wątróbki,
  • B7 (biotyna)
: jajka,
  • B9 (B11, kwas foliowy): orzechy, pestki (dyni), nasiona lnu, konopi, fasola, jajka, wątróbki,
  • B12 (kobalamina): jajka, mięso zwierzęce, mleko sojowe, tofu, ryby (sardynki, makrela, łosoś), małże, ostrygi, wątróbki,
  • B13 (pochodne produktów owczych: sery, mięso)

Niacyna – B3, czyli wit. PP – bierze udział w ponad 300 reakcjach biochemicznych w naszym organizmie. To właśnie tej witaminy z grupy B potrzebujemy najwięcej, ale witaminy te najlepiej działają, gdy są w towarzystwie innych z grupy B oraz C. Niestety dieta obfitująca w puste węglowodany (cukry, pszenica), kawę i alkohol szybko obniża poziom niacyny, dlatego warto nie tylko uzupełniać jej poziom, ale zrezygnować z produktów, które powodują jej spustoszenie.

B3: 500-1500 mcg/dziennie
B9: 800 mcg/dziennie
B12: 500-1000 mcg/dziennie

• Witaminę D3 przez cały rok, codziennie pomimo słońca (minimum 6000 IU)
• Minerały: selen, wapń, cynk (25-50 mg/dz), magnez (400-800 mg/dz)
• Witamina E: 40 mg/dziennie, naturalne tokotrienole
  
  [dozowanie: www.naturalnews.com/034513_telomeres_longevity_nutrition.html ]

Selen to bardzo ważny minerał działający antywirusowo (zaleca się minimum 200 mcg 3 x dziennie, czyli łącznie 600 mcg/dz).

Do tego warto zadbać o podaż glutaminy, N-acetylocysteiny (super antyutleniacz niezbędny do produkcji glutationu), koenzymu Q10, niezbędnego dla prawidłowej pracy serca.

Dla właściwej tarczy ochronnej przed oddziaływaniem negatywnych skutków stresu jest też prawidłowy poziom kwasów tłuszczowych EPA i DHA, których powinniśmy spożywać minimum 2000 mg dziennie.

Źródłem jest tłuszcz z łososia (kwasy Omega-3).

Dlaczego kwasy Omega-3 są również istotne?

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe Omega-3 i Omega-6 uwalniane z błon komórkowych mają swój udział w regulacji procesów zapalnych i metabolicznych. Człowiek nie jest w stanie ich wytworzyć sam, a więc organizm polega na dostawie tych tłuszczów z naszej diety. Ważna jest nie tylko jakość i ilość, ale również proporcja, o której rzadziej słyszymy i nie do końca zdajemy sobie sprawy z istoty tej proporcji.

Jak mówi dr Danuta Myłek, pacjenci nagminnie prezentują zastraszające wyniki gospodarki tłuszczowej, w której przeważają kwasy Omega-6, a poziom Omega-3 jest zatrważająco niski. Czego jemy za mało?

• ryby, owoce morza
• nasiona lnu, orzechy

Kwasy Omega-3 służą do produkcji związków przeciwzapalnych, podczas gdy kwasy Omega-6 przyczyniają się do produkcji związków prozapalnych. A więc niejako sami doprowadzamy (przez swój brak świadomości i wiedzy) do przewlekłych stanów zapalnych (spożywając przetworzoną żywność, jak pizze, hamburgery, kebaby, tłuste potrawy, popularne oleje rafinowane, itd.). W celu zgłębienia wiedzy na temat zdrowych tłuszczów polecamy książkę CO CI SZEPCZE BRZUCH? – rozdział 5).

Właściwa dieta i równowaga w gospodarce tłuszczowej pozwala na prawidłowe działanie naszego ciała:

• na układ nerwowy poprawiając funkcje mózgu, jak pamięć, koncentracja;
• na układ odpornościowy obniżając produkcję związków prozapalnych, a zwiększając produkcję związków przeciwzapalnych, działając również przeciwnowotworowo i antyalergicznie;
• na układ krążenia regulując ciśnienie, poziom cholesterolu, redukując ryzyko miażdżycy i choroby wieńcowej serca, udarów i zakrzepic;
• na całe ciało redukując proces tycia, ryzyka zachorowania na cukrzycę, insulinooporność, poprawiając metabolizm, wzrok i stan skóry;
• zwiększają szansę na zdrowy płód u kobiet ciężarnych.

Dr Tadeusz Oleszczuk zasugerował, iż w momencie, gdy mamy napad apetytu na słodkie, gdyż doskwiera nam stres lub niepokój, zamiast biec do szafki ze słodyczami, powinniśmy pokroić stertę surowych warzyw i spożyć je polane oliwą. Otrzymujemy wówczas potężną dawkę wszystkich niezbędnych antyoksydantów i enzymów, a także komplet potrzebnych kwasów tłuszczowych.

Możemy posilić się również garścią migdałów lub orzechów laskowych, zjeść w towarzystwie sałatki owocowej, pamiętając, żeby owoców słodkich było mniej niż tych niesłodkich (polecane: awokado, grejpfrut, jabłko, kiwi, pomarańcza, tylko ze źródeł z certyfikatem bio).

Warto tutaj dodać, iż w sezonie jesienno-zimowym dobrze jest pamiętać również o takich pokarmach jak czosnek, cebula (bogate w siarkę i substancje przeciwzapalne), kapusta, kurkuma, kardamon, cynamon, goździki, które są bogatym źródłem adaptogenów i związków przeciwzapalnych. Warto przyprawiać potrawy dużą ilością pieprzu (piperyna) i papryki, jako źródła kapsaicyny.

Aby dopełnić listę zaleceń przeciwstresowych, eksperci zaznaczyli, aby:

• redukować czarne myśli, odrzucać świadomie lęki, frustracje, presje, wychodzić szybko z sytuacji konfliktowych, ale także – w miarę możliwości – z żałoby czy z dołka choćby porozwodowego, nie karmić się wiadomościami z telewizji i znaleźć dla siebie lepszą pracę, która nie będzie źródłem denerwujących sytuacji i relacji;
• stosować terapeutyczne praktyki znane od wieków: spacery na łonie natury, najlepiej z ulubionym czworonogiem, w towarzystwie bliskiej osoby, przytulanie się, częsta relaksacja (np. sauna, drzemki), seks, sport, jakakolwiek ulubiona forma ruchu, medytacje lub modlitwa, czyli szczęśliwe życie.

Te pierwsze kierują energię do mózgu, gdyż produkowany jest kortyzol w dużych ilościach, natomiast te drugie zasilają nasze serce i jelita, gdzie wytwarzane są hormony szczęścia (serotonina, dopamina), a serce ma dostarczoną energię i Q10, czyli mitochondria mają siłę, a ryzyko nadciśnienia obniża się.

Czy jest to więc nasz wybór co zasilamy?

Produkcję kortyzolu i adrenaliny?

Czy produkcję serotoniny i dopaminy?

Te pierwsze w sytuacji przewlekłej narażają nas na stany zapalne, podczas, gdy te drugie na długotrwałe zdrowie i długie życie. Takie wnioski płyną z blisko 3-godzinnej dyskusji 4 specjalistów.

A oto ich sylwetki:

dr n. med.
Barbara Majkowska-Wojciechowska

Klinika Immunologii i Alergii
Katedry Pulmonologii, Reumatologii i Immunologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
- Adiunkt w Klinice Immunologii i Alergologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, prowadzi zajęcia dydaktyczne dla studentów oraz lekarzy specjalizujących się w alergologii. Autorka i współautorka kilkudziesięciu wielokrotnie cytowanych publikacji i doniesień.

Redaktorka i autorka kilku rozdziałów książki „Alergia na roztocze”, autorka 9 rozdziałów książek, w tym 1 zagranicznej, recenzentka artykułów w czasopiśmie Alergia Astma Immunologia – przegląd kliniczny. Od trzydziestu lat piastuje stanowisko sekretarza zarządu (udziela się pro bono) w Stowarzyszeniu Pomocy Chorym Na Astmę i Choroby Alergiczne.

dr n. med. Danuta Myłek

Specjalista alergolog, dermatolog, ekspert ds. indywidualnego żywienia oraz spowolnienia biologicznego starzenia komórek organizmu, była pionierką w dziedzinie alergologii na Podkarpaciu. Przez 10 lat pełniła funkcję konsultanta ds. alergologii województwa podkarpackiego. Ponad 40 lat temu zaczęła popularyzować podstawową wiedzę o profilaktyce alergii na terenie Stalowej Woli – początkowo wśród lekarzy i położnych, a potem wśród społeczeństwa miasta, okolic, województwa i kraju oraz zagranicą we Lwowie. Jest członkiem-założycielem Komitetu Upowszechniania Karmienia Piersią (1990). Jest jedynym polskim członkiem naukowym American College of Allergy, Asthma and Immunology (ACAAI), uznana przez zarząd profesorski za wkład w rozwój światowej alergologii i członkiem European Academy of Allergy and Clinical Immunology, a ponadto członkiem Polskiego Towarzystwa Alergologicznego i Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. W 2005 r. została Kobietą Roku Podkarpacia w dziedzinie „Medycyna i Nauka”. Za pracę doktorską o diecie w atopowym zapaleniu skóry otrzymała prestiżowy dyplom honorowy im. Prof. Tadeusza Obtułowicza za zasługi dla rozwoju polskiej alergologii. Stypendystka Uniwersytetu Medycznego w Helsinkach (1987) i Miami (1993). Obecnie przyjmuje w prywatnym Gabinecie Alergologicznym PROGRES w przychodni Balumed na warszawskim Wilanowie. Autorka książek: „Od lekarza do kucharza” i „Oswoić alergie”. Więcej na temat ekspertki: www.danutamylek.pl

dr n. med. Tadeusz Oleszczuk

Specjalista ginekolog położnik
Po ukończeniu Gdańskiej Akademii Medycznej pracował na oddziale położniczo-ginekologicznym w Szpitalu Wojewódzkim w Łomży i w Poradni Onkologicznej, również w Łomży. Następnie przez trzy lata był ordynatorem na pełnoprofilowym oddziale z porodówką w Kolnie. Dużo czasu poświęcił pracy w Centrum Onkologii – Instytut w Warszawie, gdzie w 2001 roku obronił doktorat (obecnie jest to Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie). Do IX 2021 był adiunktem na Wydziale Nauk o Zdrowiu, gdzie uczył praktycznej wiedzy medycznej studentów fizjoterapii, kosmetologii, pielęgniarstwa i dietetyki w Wyższej Szkole Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży (obecnie jest to Akademia Nauk Stosowanych w Łomży). Jest autorem licznych publikacji w profesjonalnych czasopismach medycznych, miesięcznikach i kwartalnikach. Częsty gość programów telewizyjnych i radiowych oraz licznych webinarów. W marcu 2020 r. ukazała się jego pierwsza książka „Czego ginekolog ci nie powie” (wyd. Pascal) i została uznana za bestseller działu Zdrowie na Empik.com. W maju 2012 roku na konferencji medycznej w Białymstoku otrzymał pierwszą nagrodę za wystąpienie na temat wpływu mikrobiomu jelit na zdrowie. W lutym 2021 roku została wydana druga książka „Uspokój swoje hormony” (wyd. Pascal). W czerwcu 2022 trzecia książka „Facet jak młody bóg” (wyd. Pascal). W styczniu 2023 r. ukazała się czwarta książka: „O menopauzie. Czego ginekolog ci nie powie”.

Więcej na temat eksperta:  www.tadeuszoleszczuk.pl, IG: drtadeusz_oleszczuk
podcasty na: www.drtadeusz.pl i na platformach: Spotify i Apple

dr n. med. Agata Plech

Specjalista chorób oczu, pasjonatka profilaktyki zdrowotnej oraz holistycznego podejścia do zdrowia i do człowieka. Wierzy, że mamy wpływ na swoje życie i zdrowie poprzez to, jak żyjemy i jakich wyborów dokonujemy każdego dnia.

Ordynator Oddziału Okulistycznego i właścicielka Centrum Medycznego BESKIDMED. Od kilku lat kładzie ogromny nacisk na profilaktykę zdrowotną, prowadzi liczne akcje edukacyjne, napisała dwie książki również w celu profilaktycznym.

Posiada specjalizację z zakresu okulistyki, tytuł specjalisty chorób oczu zdobyła w Klinice Okulistyki w Bytomiu Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach. Tutaj, pracując jako asystent Kliniki przekonała się jak bardzo lubi dzielić się wiedzą i prowadzić wykłady dla studentów. W Bytomiu, pod okiem prof. Doroty Pojdy-Wilczek poznawała tajniki elektrofizjologii, które nawet dla niektórych okulistów są wiedzą tajemną. Jej doświadczalna praca doktorska, również obejmowała wykonanie badań elektrofizjologicznych, a jej tytuł brzmi: Rola układu dopaminowego w transmisji wzrokowej na poziomie ciał kolankowatych bocznych u szczurów. Pod tym zawiłym tytułem kryje się jednak jeden ważny wniosek – jedna myśl. Mianowicie taka, że istnieją (przejściowe) sposoby na poprawę przewodnictwa w drogach wzrokowych i poprawę widzenia np. u dzieci niedowidzących.

Dalsze jej lata pracy to nauka chirurgii okulistycznej w Szpitalu Powiatowym w Tarnowskich Górach i jednocześnie prowadzenie pracowni badań elektrofizjologicznych w Chorzowskim Centrum Pediatrii i Onkologii.

W latach 2007-2009 pracowała jako konsultant w Instituto Oftalmologico Vissum w Alicante w Hiszpanii, gdzie rozwijała swoje zainteresowania zawodowe zarówno w zakresie chirurgii zaćmy (prowadziłam m.in. kursy z MICS, techniki mikronacięcia) jak i diagnostyki i leczenia dzieci. Jako jedyny lekarz tej właśnie ekspedycji wzięła udział w wyprawie zorganizowanej przez Fundację prof. Jorge Alio do Mauretanii, w czasie której przesiewowo badała dzieci w kierunku niedowidzenia i wad wzroku. Wszyscy potrzebujący otrzymali okulary.

Od 2011 roku objęła funkcję Ordynatora Oddziału Okulistycznego Szpitala Śląskiego w Cieszynie, którą pełni do dziś. W 2013 roku założyła również Centrum Okulistyczne Beskidmed (obecnie Centrum Medyczne Beskidmed), ośrodek medyczny w Cieszynie cieszący się zaufaniem i renomą wśród pacjentów. Więcej na temat ekspertki: http://agataplech.beskidmed.pl

Moderatorem wydarzenia, jak również wszystkich poprzednich edycji FORUM ALERGII, jest redaktor naczelna czasopisma HIPOALERGICZNI:

Żaneta Geltz – polska pisarka, publicystka, badaczka zjawiska alergii i związku zachodzącego pomiędzy zdrowiem człowieka a kondycją środowiska naturalnego, mówczyni motywacyjna, moderatorka debat naukowych.

Autorka książki pt. „CO CI SZEPCZE BRZUCH?”, której premiera odbędzie się w przeddzień ósmej edycji FORUM ALERGII podczas Targów naturaFOOD i beECO, dzięki czemu uczestnicy poprzednich debat będą mogli zaopatrzyć się w zapis dyskusji, których byli świadkami w poprzedzających latach.